Alcohol: risico's voor de gebruiker
Feiten
Werking
Risico's
Er is geen veilige dosering alcohol. Gezondheidsclaims dat 1 standaardconsumptie alcohol gezond is gaan niet op, om een aantal redenen:
- Bijna niemand drinkt maximaal 1 standaardconsumptie alcohol. De ontremming door alcohol zorgt dat je gemakkelijk meer dan 1 glas drinkt.
- Een glas of flesje drank vaak meer dan 1 standaardconsumptie alcohol.
- De negatieve bijwerkingen van alcohol die tegelijkertijd optreden, worden in deze claims vaak niet meegenomen.
Risico's op korte termijn
Verminderde sportprestaties
Door het drinken van alcohol worden sportprestaties minder en herstel verloopt minder goed.
Verlaging van testosteron
Alcohol verlaagt testosteron waardoor een erectie of zaadlozing krijgen moeilijker kan gaan.
Ontremming
Alcohol veroorzaakt ontremming. Dit kan zorgen voor agressie, ruzie, andere vormen van grensoverschrijdend gedrag, zoals seksueel grensoverschrijdend gedrag of onveilige seks.
Black-out
Een black-out is een tijdelijke hersenstoornis door alcohol waarbij het geheugen niet goed werkt. Informatie in het korte termijn geheugen is niet doorgegeven aan het lange termijn geheugen. Herinneringen zijn niet opgeslagen. Iemand kan zich dan de volgende dag niet (of maar gedeeltelijk) herinneren wat er is gebeurd. Vaak een black-out hebben is schadelijk voor de hersenen.
Alcoholvergiftiging
Bij een alcoholvergiftiging is de concentratie alcohol in het bloed is zo hoog dat men bewusteloos is of in coma raakt. Het verschilt per persoon hoe snel je deze toestand bereikt. Hier kan iemand aan overlijden.
Verkeer
Verkeersdeelnemers die alcohol hebben gedronken, lopen een groter risico op ongelukken.
Dat alcohol gevaarlijk is in het verkeer heeft verschillende oorzaken.
Bestuurders rijden impulsiever en roekelozer. Ook kunnen zij verkeerssituaties niet goed beoordelen, minder goed zien (tunnelvisie), gevaren minder snel herkennen, minder snel reageren, het voertuig minder goed besturen en zijn zij minder alert. Deze verslechtering in rijgedrag is nog sterker merkbaar bij jongere bestuurders.
Het risico op een ongeluk geldt niet alleen voor rijden in een auto of op een scooter: een fietser met een promillage van 2,0 heeft een 60 keer zo hoog risico om gewond te raken dan een nuchtere fietser.
Slapen
Door het drinken van alcohol is slaap minder diep en minder lang en wordt men minder uitgerust wakker.
Risico's op lange termijn
Dikker worden
In alcohol zitten veel calorieën. Een standaardglas bier levert bijvoorbeeld 110 calorieën op. Het zijn calorieën zonder voedingswaarde.
Daarbij kan alcohol ervoor zorgen voor meer trek en zin in (vet) eten.
Alcohol remt bovendien de verbranding van vet uit eten, omdat de lever eerst alcohol afbreekt. Bij veel alcohol, komt de lever niet toe aan verbranden van vet, waardoor dat zich opslaat in het lichaam.
Kanker
Alcohol (ethanol) en aceetaldehyde zijn kankerverwekkend. Beide stoffen kunnen het DNA van het lichaam veranderen, waardoor kanker kan ontstaan. Hoe meer alcohol, hoe groter het risico. De kans op borstkanker bij vrouwen is al groter bij 1 standaardglas alcohol per dag.
Alcohol vergroot het risico op slokdarmkanker, keelkanker, mondkanker, leverkanker, strottenhoofdkanker, dikke darmkanker en borstkanker. Mogelijk kan alcohol ook zorgen voor longkanker, maagkanker, alvleesklierkanker en huidkanker.
Roken én alcohol drinken vergroten het risico op kanker nog meer. Door weinig of geen alcohol te drinken en niet te roken is het risico op kanker te verlagen. Uitsluiten kan niet, genetische aanleg speelt bijvoorbeeld ook een grote rol.
Hersenschade
Alcohol heeft vooral een negatieve invloed op de frontale delen. Deze spelen bijvoorbeeld een rol bij het geheugen, de concentratie, redeneren, plannen, aanpassen aan nieuwe situaties en problemen oplossen. Langdurig te veel alcohol drinken kan ook vroegtijdige dementie veroorzaken. Dit kan variëren van een verminderd geheugen tot het optreden van het zeer ernstige Korsakovsyndroom.
De hersenen van jongeren ontwikkelen zich tot 24 jaar en zijn daardoor extra kwetsbaar voor de negatieve effecten van alcohol. Tijdens de puberteit neemt het aantal verbindingen tussen hersencellen toe. Het deel dat verantwoordelijk is voor redeneren, plannen en zelfbeheersing, en het deel voor leren en geheugen zijn volop in ontwikkeling. Alcohol kan deze ontwikkeling nadelig beïnvloeden.
Maagklachten
Alcohol kan het slijmvlies van de maag beschadigen. Veelvoorkomende klachten zijn: maagpijn, opgeblazen gevoel, oprispingen en overgeven.
Langdurig fors drinken kan leiden tot een maagvliesontsteking of maagzweer.
Leverschade
Door overmatig alcoholgebruik kan een vetlever ontstaan. Dit kan al na een paar dagen flink drinken. Hierdoor kan iemand zich bijvoorbeeld moe voelen, pijn hebben, geen trek in eten hebben en misselijk zijn. Bij stoppen met drinken herstelt dat weer.
Bij langdurig alcoholgebruik kan de lever ontstoken raken (alcoholhepatitis). Iemand kan zich daar ernstig ziek door voelen: hevige koorts, pijn, slechte eetlust en geelzucht.
Blijft iemand dan veel drinken, dan kan een levercirrose ontstaan. Een deel van de levercellen is dan vervangen door bindweefsel. Dat is onherstelbaar, maar kan wel stabiel blijven door stoppen met drinken.
Als de lever helemaal niet meer werkt en het bloed niet meer kan zuiveren, dan kan iemand daar dood door gaan.
Hart- en vaatziekten
Alcohol kan hart- en vaatziekten tot gevolg hebben. Voorbeelden hiervan zijn: hoge bloeddruk, hartritmestoornissen en hersenbloedingen.
Verslaving
Willen stoppen of minderen met alcohol, maar dat lukt niet. Een sterk verlangen voelen om te drinken. Er kan daarbij ook lichamelijke afhankelijkheid zijn: steeds meer drank nodig hebben om het effect te voelen. En er kunnen onthoudingsverschijnselen ontstaan als iemand geen alcohol drinkt, zoals: onrust, angst, somberheid, spierkramp, trillen, zweten, misselijkheid, maagklachten en in ernstige gevallen een epileptisch insult of delier.
Lees onze Tips bij gebruik van alcohol