Tabak bevat drie schadelijke hoofdbestanddelen:

1. Nicotine
2. Koolmonoxide
3. Teer

Nicotine

Nicotine beïnvloedt de hersenen en het lichaam op verschillende manieren:

• Het stimuleert de aanmaak van stoffen zoals adrenaline, noradrenaline, dopamine, serotonine en GABA.
• Dopamine activeert het beloningscentrum in de hersenen, wat zorgt voor een gevoel van genot.
• Adrenaline geeft een oppeppend effect en verhoogt het hartritme.
• Het vernauwt bloedvaten, waardoor de bloeddruk stijgt.
• Nicotine prikkelt en verdooft zenuwcellen, wat bijdraagt aan het verslavende effect.

Koolmonoxide

Koolmonoxide is een gas dat de zuurstofopname in het bloed blokkeert. Dit heeft verschillende gevolgen:

• Minder zuurstof wordt naar organen en spieren vervoerd, wat leidt tot een slechtere conditie.
• Organen verouderen sneller door een chronisch zuurstoftekort.
• Dit verklaart waarom rokers vaak minder fit zijn dan niet-rokers.

Teer

Teer bestaat uit een mix van schadelijke chemische stoffen die de longen aantasten:

• Het zet zich vast op de trilhaartjes in de longen, waardoor vuil moeilijker wordt afgevoerd. Dit veroorzaakt de bekende rokershoest.
• Teer is zichtbaar als een bruine aanslag in de luchtwegen.
• Het bevat meer dan 40 kankerverwekkende stoffen, wat het risico op longkanker en andere ziekten verhoogt.

​​​​​​​Hoe wordt tabak gebruikt?

Tabak kan op verschillende manieren worden geconsumeerd:

• Roken: Dit is de meest voorkomende vorm, bijvoorbeeld via sigaretten, shag, pijpen of waterpijpen. Fruittabak, vaak gebruikt in waterpijpen, is net zo schadelijk als gewone tabak. Het water in een waterpijp filtert onvoldoende schadelijke stoffen.
• Kauwen of snuiven: Minder gebruikelijke vormen van consumptie. Snuiftabak is een fijn poeder dat wordt geïnhaleerd.

De stoffen in tabaksrook worden via de longen snel opgenomen in het lichaam. Nicotine bereikt binnen 7 tot 10 seconden de hersenen, waar het directe effecten heeft.

E-sigaretten of Vapes

Een e-sigaret (vape) verhit een vloeistof tot damp en wordt vaak gebruikt als alternatief voor tabak of om te stoppen met roken. Hoewel er geen tabak wordt verbrand, bevat de damp wel nicotine. Dit maakt vapen minder schadelijk dan traditioneel roken, maar zeker niet zonder risico.

Risico's van tabak

Van alle genotmiddelen die jongeren gebruiken, is tabak verreweg het gevaarlijkst. Het brengt ernstige gezondheidsrisico’s met zich mee en is zeer verslavend. Hoewel sommige mensen van roken genieten, blijkt uit onderzoek dat de meeste verslaafde rokers spijt hebben dat ze ooit zijn begonnen, vaak al op jonge leeftijd.

Er zijn geen tips om de risico’s van tabak echt te verminderen; de enige veilige optie is om niet te roken.