Tips omgaan met gebruik van een ander

Tips

Wat kun je doen als je partner, vriend, vriendin, ouder of familielid problematisch gebruikt of verslaafd is? Op deze pagina’s vind je tips waarvan in de praktijk is gebleken, dat mensen er wat aan hebben.

In de knel
Mensen met een verslavingsprobleem willen niet over hun verslaving en de gevolgen spreken. Zij nemen vaak geen of onvoldoende verantwoordelijkheid voor de gevolgen die hun verslaving voor andere mensen of henzelf heeft.

Vaak moet alles wijken voor het gebruik. Daardoor komen mensen in de directe omgeving van de verslaafde in de knel. De verslaafde bepaalt en beperkt hun leven. De vrijheid en de ruimte van partners, kinderen en vrienden om hun eigen leven te leiden, wordt steeds kleiner. Mensen in de omgeving van een drinker/gebruiker zoeken steeds aanpassingen en oplossingen voor dagelijkse problemen die met de verslaving te maken hebben.

Gezinsleden proberen vaak om de verslaving geheim te houden. Familieleden en partners maken excuses bij anderen of beschermen de verslaafde tegen de gevolgen van het gebruik. Men ontvangt thuis steeds minder mensen of gaat minder uit of naar feestjes. Men vereenzaamt, raakt overbelast en zoekt geen steun.

Aanpassen
Mensen proberen dagelijkse oplossingen te vinden waarbij ze zich steeds meer aanpassen. De druk die de gebruiker uitoefent om alles maar zo te laten, is groot. Als je toegeeft aan die druk, zal je als partner, kind, vriend, familielid blijven inleveren.

De gebruiker ontkent, bagatelliseert of ontwijkt het gesprek over de verslaving en de consequenties daarvan voor anderen en zichzelf. Of hij/zij zegt er machteloos tegenover te staan.

Herken je dit?
Kortom, gezins- en familieleden, partners en vrienden staan onder druk om te zwijgen over de verslaving en de consequenties die dat voor ieder heeft. Het is begrijpelijk, dat men aan die druk toegeeft, want spanningen, ruzies en conflicten leiden vaak tot een toename van het drinken/het gebruik met alle consequenties die daarbij horen. Het toedekken van het probleem betekent wel, dat men in de omgeving van de verslaafde blijft inleveren.

Als je dit herkent, is het goed je af te vragen wat je kunt doen om zelf beter overeind te blijven en de belangen van jezelf of andere gezinsleden te beschermen.

Los niet de nadelen van de verslaving op
Mensen komen pas in beweging als zij met de nadelen van hun gebruik worden geconfronteerd. Als jij alles accepteert of oplost, maakt dat het voor de verslaafde gemakkelijker om het gebruik voort te zetten. Wij zeggen hiermee niet dat de verslaafde in de goot moet komen en dat jij alles spaak moet laten lopen. Dat kan consequenties hebben die je onaanvaardbaar vindt.

We bedoelen hiermee wel dat je niet automatisch alle nadelen van het gebruik moet oplossen. Als de gebruiker door jouw constante oplossen van nadelen van het gebruik niet op de blaren hoeft te zitten, voelt hij/zij ook geen pijn en is er weinig reden om te veranderen.

Kiezen

  • Wat kan ik doen om de drinker/gebruiker te doen minderen of te doen stoppen?
  • Wat kan ik doen om mijzelf staande te houden?
  • Wat kan ik doen om de belangen van mijzelf of andere gezinsleden te beschermen?

Het antwoord op die vragen kan mensen voor een dilemma plaatsen. Als het behartigen van de eigen belangen leidt tot het minderen of stoppen van het gebruik, is het dilemma opgelost. Bijvoorbeeld: als het dreigen met een echtscheiding tot het gewenste stoppen met drinken leidt.

Vaak leidt het antwoord op de beide vragen echter tot een tegenstelling. Men staat dan voor een keuze. Bijvoorbeeld: het dreigen met een echtscheiding kan leiden tot een toename van spanningen waarin een verslaafde weer een reden ziet om meer te gebruiken/drinken.

Grenzen
De omgeving heeft vaak weinig mogelijkheden om het gedrag van de verslaafde te bepalen. Men kan echter wel grenzen stellen aan de mate waarin men het eigen leven wil laten bepalen door een persoon die verslaafd is of problematisch gebruikt. Dat betekent niet dat er geen emotionele pijn of verlies is. Het betekent wel, dat men controle over het eigen leven (of bijvoorbeeld de veiligheid in het gezin) terug wil nemen.

De antwoorden op bovenstaande vragen vind je bij ‘gesprek aangaan’, ‘grenzen aangeven’ en ‘hulp’ en ‘valkuilen’.

Gesprek aangaan

Grenzen aangeven

Valkuilen

Hulp

Contact