Valkuilen

Tips

Gesprek aangaan

Grenzen aangeven

Valkuilen

Je bent niet schuldig of verantwoordelijk

Veel mensen voelen zich schuldig of verantwoordelijk voor het gebruik van een verslaafde partner/gezinslid/zoon of dochter. Dat schuldgevoel is onterecht.

Veel gebruikers/verslaafden nemen geen of onvoldoende verantwoordelijkheid voor hun gedrag. Zij zeggen dat zij er niets aan kunnen doen en dat het gebruik niet hun verantwoordelijkheid is. Allerlei redenen worden aangevoerd om het gebruik te verklaren:

  • Onoplosbare persoonlijke problemen
  • Relatieproblemen (scheiding, slechte relatie met een ouder)
  • Problemen op het werk
  • Problemen met de gezondheid
  • Acties van andere mensen
  • Verslaving

Het komt ook voor dat men zegt, dat men niet kan veranderen OMDAT men verslaafd is. De persoon met een verslaving wil daarmee zeggen: "ik kan er niets aan doen" of "ik kan het niet veranderen". Veel mensen in de omgeving van de verslaafden accepteren dit soort verklaringen van/excuses voor gebruik en vinden vaak dat zij zelf ook een oorzaak zijn van het verslaafde gebruik.

Iemand anders draagt niet de verantwoordelijkheid voor het gebruik van de verslaafde. Niemand giet bij een ander de drank door de keel. Niemand stopt de snuif coke in de neus van de cokegebruiker. Niemand rookt een paar dagelijkse grammen wiet voor een ander.

Onjuiste gedachten: voorbeelden

 

Ouders

  • "Als wij het eerder hadden gezien, hadden wij het kunnen tegenhouden."
  • "Als wij niet zo streng /soepel waren geweest was het niet zo uit de hand gelopen."
  • "Als wij eerder waren gescheiden, had hij niet zo veel narigheid meegemaakt."
  • Of: "Als wij niet waren gescheiden, had hij het niet zo moeilijk gehad."

Deze redeneringen kloppen niet: het is de wereld op zijn kop. De drinker/gebruiker belast de omgeving met de gevolgen van het gebruik. Bijna volwassen mensen zijn verantwoordelijk voor hun gedrag, ook als zij gedronken of gebruikt hebben.

Het idee dat ouders een verslaving kunnen voorkomen of stoppen, klopt niet. Men kan een kind door de opvoeding proberen te beïnvloeden, maar daar blijft het bij. De invloed van opvoeding is belangrijk, maar uiteindelijk bepaalt een opgroeiend kind zelf hoe hij/zij het leven gaat inrichten.

Ouders krijgen minder invloed naarmate het kind ouder wordt. Natuurlijk kan een scheiding traumatisch zijn. Het kan de draaglast van een opgroeiende persoon verhogen. Als een kind onverantwoordelijke gedrag goed praat met het verwijt dat de ouders zijn gescheiden of fouten in de opvoeding hebben gemaakt, dan neemt het niet de verantwoordelijkheid die behoort bij het volwassen worden. Er is altijd wel een reden te verzinnen waarmee je een ander de schuld voor je verslaving kunt geven.

Partners

  • "Als ik niet zo had gezeurd over zijn gebruik, dan was hij nu niet zo gespannen en geïrriteerd geweest. Hij drinkt omdat ik hem boos heb gemaakt".
  • "Als ik eerder een grens had gesteld, dan had hij niet zo lang door kunnen gaan. Het is mijn schuld dat ik het zo ver heb laten komen."
  • "Dat ik klappen heb gekregen, is mijn eigen schuld. Ik weet dat ik mijn mond moet houden als hij heeft gedronken".

Kinderen
De verslaving van een ouder heeft een grote invloed op de emoties, gedachten en ontwikkeling van een kind. Die invloed kan tot in de volwassenheid doorwerken. Kijk eens op de website Helpmijndierbareisverslaafd. Op die site vind je informatie over de gevolgen voor de kinderen van de verslaving van hun ouders. Kinderen zijn nooit verantwoordelijk voor het verslaafde gedrag van een ouder, ook al denkt het kind dat het wel zo is.

Maak concrete gevolgen van overmatig drinken duidelijk

  • Vaak raakt men verstrikt in nutteloze welles - nietes discussies of er al dan niet is gebruikt/gedronken. Of hoeveel er is gebruikt. Dit soort discussies levert meestal niets op. De drinker/gebruiker ontkent of stelt het gebruik als minder voor dan in werkelijkheid het geval is. Men drinkt / gebruikt vaak stiekem. De omvang en frequentie van het gebruik zijn vaak niet bekend. De negatieve gevolgen van het gebruik zijn wel bekend. En om die gevolgen gaat het. Het is belangrijk om de gebruiker te confronteren met de concrete, negatieve gevolgen van het overmatig drinken/overmatig gebruik.
  • Een discussie met iemand onder invloed is zinloos
    "Discussier niet met mensen onder invloed". Dat is gemakkelijker gezegd dan gedaan, vooral als iemand vaak onder invloed is. Discussies met mensen onder invloed leiden echter nooit tot inzicht of gedragsverandering maar meestal wel tot escalatie of onverschilligheid.
  • Je kunt in de loop van de tijd van mening veranderen of je hebben vergist toen je de grens stelde. Situaties veranderen ook. En met het veranderen van de situatie veranderen de grenzen. Je stelt de grenzen om zelf staande te blijven of om je belangen te beschermen. Vervang grenzen als ze niet meer positief voor je zijn.
  • Grenzen of dreigementen zonder consequenties zijn schadelijk voor jezelf.
  • Let op je rode lijnen. Iedereen heeft grenzen die je niet kunt laten passeren zonder dat je zelf echt schade oploopt. Die rode lijnen/grenzen kunnen voor mensen verschillen zijn. Maar voor bijna iedereen geldt dat geweld, diefstal, intimidatie te schadelijk zijn om te kunnen accepteren.

Hulp

Contact