Cannabis: risico's
Wat zijn de risico's van cannabis? (hasj en wiet)
Risico’s op korte termijn
Effect op de hersenen
Roken van hasj en wiet beïnvloedt je geheugen, concentratie en het vermogen om nieuwe informatie op te nemen. Dit effect duurt meestal drie tot vier uur.
Bad trip
Soms kun je je door hasj of wiet erg ziek of angstig voelen. Dit heet een bad trip. Vooral beginnende gebruikers, mensen die nerveus zijn, of als de omstandigheden niet goed zijn (de zogenaamde set en setting), lopen hier meer risico op.
Psychose
Bij mensen die hier gevoelig voor zijn, kan hasj of wiet een psychose opwekken of een bestaande psychose verergeren. Ook kan het gebruik een terugval in een psychose veroorzaken.
Klachten na gebruik
Na gebruik of een bad trip kun je in de dagen daarna last krijgen van klachten zoals een gevoel van vervreemding van jezelf (depersonalisatie) of van je omgeving (derealisatie).
Risico’s op lange termijn
Schade aan de luchtwegen
Het roken van hasj en wiet is slecht voor de longen. Net als bij tabak komen er bij verbranding stoffen vrij zoals koolmonoxide en teer. Koolmonoxide schaadt je hart en bloedvaten, en teer beschadigt je longen, wat kan leiden tot hoesten, astma, of een hogere kans op bronchitis.
Schade aan de stembanden
De teer in de rook van een joint kan zich ophopen op je stembanden, wat ze kan beschadigen.
Psychische klachten
Langdurig gebruik van cannabis kan angst, depressie en andere psychische klachten verergeren. Voorheen werd gedacht dat CBD, een stof in cannabis, de negatieve effecten van THC (zoals angst of psychotische symptomen) kon verminderen. Onderzoek uit 2022 en 2023 toont echter aan dat de hoeveelheid CBD in hasj en wiet hier nauwelijks invloed op heeft.
Slaapproblemen
Cannabis kan je helpen sneller in slaap te vallen, maar je rust niet goed uit. Het verstoort je REM-slaap, waardoor je minder uitgerust wakker wordt en moeite kunt hebben met opstaan.
Bij stoppen met blowen kun je ook slaapproblemen ervaren, zoals moeilijk in slaap komen. Dit kan enkele weken tot maanden duren. Hulp bij het stoppen, zoals via Cannabis Onder Controle, kan hierbij ondersteunen.
Persoonlijke ontwikkeling
Regelmatig blowen kan je persoonlijke groei vertragen. Door cannabis te gebruiken om stress of spanning te onderdrukken, leer je minder goed hoe je hier zelfstandig mee kunt omgaan. Vooral jongeren zijn hier extra gevoelig voor.
Geestelijke afhankelijkheid
Bij geestelijke afhankelijkheid voelt het alsof je niet meer zonder cannabis kunt. Ongeveer 10% van de gebruikers ontwikkelt deze vorm van afhankelijkheid.
Zeldzame klachten
- Allergieën: Er zijn aanwijzingen dat cannabis allergieën kan veroorzaken, bijvoorbeeld voor citrusvruchten, bepaalde groenten, tabak, of latex. Dit zou door een verhoogde eiwitconcentratie in cannabis komen.
- Cannabinoïd-hyperemesis-syndroom: Dit zeldzame syndroom gaat gepaard met periodes van hevig braken bij langdurig blowen. De klachten verdwijnen meestal na het stoppen.
Psychose en cannabisgebruik
Niet iedereen loopt evenveel risico op een psychose door cannabisgebruik. Onderzoek laat zien dat cannabis het risico op psychoses sterk verhoogt bij mensen met een genetische kwetsbaarheid. Het probleem is dat je vaak niet weet of je zelf zo’n verhoogd risico hebt. Er zijn echter wel risicogroepen:
- Familiegeschiedenis: Mensen met psychiatrische aandoeningen of psychische stoornissen in hun familie.
- Eerdere psychose: Mensen die al eens een psychose hebben gehad, lopen extra risico.
- Heftige reacties op blowen: Als je na blowen ernstig verward, angstig of panisch wordt, kan dat een teken zijn dat je niet goed tegen cannabis kunt.
- Jonge, zware gebruikers: Mensen die op jonge leeftijd veel gaan blowen zijn extra kwetsbaar.
Waarom lopen jongeren meer risico?
De hersenen van jongeren zijn nog volop in ontwikkeling, wat in fases of "sprongen" gebeurt. Cannabis beïnvloedt het cannabinoïde systeem in de hersenen, dat daardoor overactief wordt. Dit kan andere hersensystemen verstoren die ermee samenhangen, zoals die van dopamine, glutamaat en gaba. Deze verstoringen kunnen leiden tot langdurige of zelfs blijvende schade.
Voor jongeren met een genetische aanleg voor psychoses kan cannabisgebruik deze kwetsbaarheid versterken, wat het risico op het ontwikkelen of verergeren van een psychose nog groter maakt.
Cannabisverslaving
Veel mensen gebruiken cannabis om te ontspannen, beter te slapen of zich fijn te voelen. Maar op de lange termijn kan het juist moeilijker worden om zonder cannabis te ontspannen, goed te slapen, of je prettig te voelen. Hierdoor kan stoppen met blowen lastig zijn.
Tolerantie
Bij regelmatig gebruik kan je lichaam wennen aan cannabis. Je hebt dan steeds meer nodig om hetzelfde effect te voelen. Typische effecten, zoals een lachkick of vreetkick, verdwijnen vaak bij langdurig gebruik.
Onthoudingsverschijnselen
Als je stopt met blowen, kunnen er klachten ontstaan die het tegenovergestelde zijn van de reden waarom je cannabis gebruikte:
- Bij ontspanning: Het wordt moeilijk om zonder cannabis tot rust te komen.
- Bij slapen: Je kunt moeite krijgen met in slaap vallen.
- Andere onthoudingsverschijnselen zijn:
- Lichamelijk: onrust, zweten.
- Overig: verlies van eetlust, prikkelbaarheid, en somberheid.
Deze klachten zijn meestal het sterkst in de eerste week na het stoppen, maar nemen daarna snel af.