Voelt je omgeving wazig of nep? Lijkt het alsof je in een bubbel leeft en niets echt tot je doordringt? Of voelt je lichaam vreemd en onwerkelijk? Dan kun je last hebben van derealisatie (DR) of depersonalisatie (DP).
​​​​​​​
Depersonalisatie en derealisatie zijn beschermingsmechanismen van je brein die optreden bij extreme stress. Ze helpen je om jezelf tijdelijk af te sluiten van overweldigende situaties, maar dit kan ervoor zorgen dat je je vervreemd voelt van jezelf of je omgeving. Deze klachten komen niet alleen voor na drugsgebruik, maar ook bij mensen die een traumatische ervaring hebben gehad, langdurige stress ervaren of psychische klachten hebben.

Op het Landelijk Medisch Spreekuur Partydrugs zien we steeds meer mensen die langdurig last houden van deze klachten na het gebruik van drugs zoals XTC (MDMA), paddo’s, LSD, of cannabis. Ook een bad trip kan deze klachten uitlokken.

Depersonalisatie na drugs

Bij depersonalisatie voelt je eigen lichaam, emoties of gedrag onwerkelijk aan. Het lijkt alsof je jezelf niet meer echt bent. Dit kan beangstigend zijn. Veel mensen beschrijven het zo:

• "Het voelt alsof ik niet in mijn lichaam zit."
• "Ik herken mezelf niet in de spiegel."
• “Ik voel me emotioneel afgevlakt, als een robot.”
• “Alles lijkt wazig.”
• “Het is alsof ik een toeschouwer ben van mezelf.”

Derealisatie na drugs

Bij derealisatie voelt je omgeving vreemd en onwerkelijk. Het kan lijken alsof je in een droom leeft en alles om je heen nep is. Veel mensen ervaren dit vooral op drukke of openbare plekken. Ze zeggen bijvoorbeeld:

• “Ik ben er niet helemaal bij.”​​​​​​​
• “Het voelt alsof ik naar een film of schilderij kijk."
• “Ik zit onder een stolp en niets dringt tot me door.”
• “Ik leef in een bubbel.”
• "Alles lijkt onecht, alsof ik droom."

Deze symptomen kunnen optreden in verschillende situaties, bijvoorbeeld:

• Bij angst of stress
• Na een traumatische ervaring
• Tijdens of na drugsgebruik
• Na een slapeloze nacht

Hoewel de symptomen psychisch van aard zijn, kunnen ze gepaard gaan met lichamelijke klachten, zoals:

• Een snelle hartslag
• Druk op de borst
• Duizeligheid of misselijkheid
• Hoofdpijn, zweten, of trillen
• Spierspanning
• Het gevoel flauw te vallen
• Hyperventilatie

​​​​​​​Derealisatie- en Depersonalisatie Syndroom

Als deze klachten langdurig aanhouden en ernstig zijn, kan er sprake zijn van het Derealisatie- en Depersonalisatie Syndroom. Dit syndroom kan gepaard gaan met:

• Depersonalisatie
• Derealisatie
• Emotionele afvlakking
• Verminderde concentratie en geheugen

Risicofactoren van DPS

Uit de ervaringen in het Medisch Spreekuur lijkt het erop dat je een verhoogd risico op DPS hebt als je:

• Slaapgebrek hebt (zoals nachten doorhalen)
• Een heftige bad trip hebt ervaren
• Veel of verschillende drugs tegelijk gebruikt
• Eerder last hebt gehad van DR of DP
• Psychische klachten hebt (zoals angst of paniek) of dit in je familie voorkomt
• Ervaringen hebt met migraine of epilepsie (of dit in de familie voorkomt)
• Op jonge leeftijd bent begonnen met het gebruik van hallucinogenen

Hulp nodig?

Heb je last van deze klachten? Neem contact op met het Medisch Spreekuur. Daar kun je terecht voor advies en hulp. Je kunt ook meer informatie vinden bij Omgaan met Depersonalisatie Syndroom en Angst- en Paniekklachten.